Dat er olie in diverse componenten in de auto moet weten we wel maar Welke en WAAROM vooral?

Er zijn in oude en de nieuwste auto`s onveranderd componenten welke gebruik maken van olie om optimaal te kunnen functioneren.

Te noemen zijn:

  • motor
  • versnellingsbak zowel handmatig als automatisch
  • stuurinrichting
  • aandrijving als bijvoorbeeld differentieel.

Iedereen weet het maar slechts weinig mensen begrijpen waarom het zo belangrijk is. Waar onderdelen tegen elkaar aan komen om te functioneren ontstaat warmte door wrijving. Zou je niets doen loopt deze warmte op tot het moment dat de warmte fataal is geworden. Om de warmteontwikkeling te beperken wil je dus de wrijving beperken. Om dit voor elkaar te krijgen zijn er speciale oliën ontwikkeld voor verschillende doeleinden. De belangrijkste functie die ze hebben is dus smering.

Een andere werking van olie is naast smering drukopbouw. Deze druk kan gebruikt worden om iets te laten bewegen. Meest eenvoudige voorbeelden zijn de automatische versnellingsbak met de koppelomvormer waarin druk wordt opgebouwd en bijvoorbeeld een stuurhuis (bekrachtiging) waarin druk voor de beweging van de interne zuigers zorgt die maakt dat het sturen lichter gaat.

 

Olie voor exclusief smering heeft andere eigenschappen dan de olie gemaakt om drukopbouw te realiseren. Deze twee uitersten hebben veel overlap waardoor er erg veel variatie mogelijk is afgestemd op het de functie van het component.

Naast de diverse soorten olie met een vergelijkbare doelstelling is het relevant welke (chemische) toevoegingen er aan de olie zijn toegevoegd en wat de viscositeit van de olie is. Toevoegingen kunnen invloed hebben op de samendrukbaarheid, de smerende waarde beïnvloeden, de reinigende waarden verbeteren en bijvoorbeeld de vloeibaarheid, viscositeit veranderen. Dit is nodig omdat fabrikanten de lat steeds hoger moeten leggen om componenten efficiënter te laten werken. Zo is motorolie tegenwoordig veel dunner (0W20) dan de benodigde motorolie voor auto`s in het verleden (15W40). Speling tussen onderdelen is minder en de wrijving moet minder zijn om de motor zuiniger en lichter te laten draaien. Duurzaamheid van het onderdeel is langzaam naar de achtergrond aan het verdwijnen . Recyclen komt daarvoor in de plaats.

Welke motorolie moet er gebruikt worden? Kort door de bocht zijn alle voorgeschreven oliën formules waarin staat welke chemicaliën er aan toegevoegd zijn  en over welke eigenschappen de olie moet beschikken. Koopt u de voorgeschreven olie, dan zit u altijd goed. Het het zin om te experimenteren met olie? Niet echt. Olie is de meest eenvoudige manier om slijtage te voorkomen en doet u dat met de voorgeschreven olie dat is de functie om dat te bereiken optimaal.

Wat gebeurd er dan als u dat niet doet? Olie reageert op zijn omgeving. De chemische waarden veranderen door aanraking met componenten. Zo kan de olie verzuren. Tevens zitten er in olie strengen die vergelijkbaar zijn met spaghetti maar dan heel erg klein natuurlijk. Dit is uiteindelijk de reden dat componenten zo veel mogelijk gescheiden blijven. Deze strengen breken af naarmate de olie langer in gebruik is en de olie zal dus om die reden zijn smerende werking verliezen. Als dit proces op gang komt zullen de eigenschappen van de omgeving verslechteren en de conditie van de olie sneller verder afnemen immers meer wrijving hogere temperatuur. Wanneer dit proces lang genoeg doorgaat zal de olie verbranden

Er zet zich dan in meer of mindere mate zwarte harde afscheiding vast om onderdelen. Dit is fataal. Onderdelen kunnen niet meer soepel bewegen en de slijtage zal exponentieel toenemen. Deze ellende moet voorkomen worden. Achteraf zijn er speciale chemicaliën die deze zwarte chemische ellende  redelijk kunnen aanvliegen, maar vaak zal de motor nooit meer hetzelfde zijn als het moment dat het er niet was. Dit zal te merken zijn door bijvoorbeeld verhoogd olieverbruik, verminderde prestaties door slechte compressie, dichtzittende carterventielatie, de daaraan gerelateerde olie lekkages en ga zo maar door.

Olienivo!!

Natuurlijk weet iedereen het beter maar zorg dan tenminste dat er voldoende olie aanwezig is. Olie zorgt als gratis bijkomend effect laten dus voor koeling. De koeling zal minder zijn als er minder vloeistof is om te koelen. Minder olie zal dus resulteren in hogere temperatuur van componenten. Hierdoor zal de samenstelling van de olie sneller veranderen en de oliekwaliteit sneller slecht worden.

Doe dus niet zo eigenwijs, gebruik in ieder onderdeel de juiste olie en check de olie! Voorkomen is beter dan genezen.

Volledigheidshalve nog een korte wetenschappelijke uitleg voor de liefhebber:

“Tijdens het gebruik
“veroudert” de olie. Deze veroudering is het gevolg van chemische en fysische
veranderingen die zich voordoen ten gevolge van de oxidatie en polymerisatie van
bepaalde componenten enerzijds en “externe” omstandigheden anderzijds. Door
oxidatie worden carbonzuren gevormd. Door polymerisatie worden componenten
gevormd met een hoger moleculair gewicht die onoplosbaar zijn in de smeerolie
(organic sludge). Onder “externe” omstandigheden wordt de vervuiling van
smeerolie met stof, metaaldeeltjes, brandstof en water verstaan. ”

uit: “End of waste criteria voor afgewerkte olie” een publicatie over de cyclus van olie.

 

Heeft u nog vragen EN EEN VOLVO, neem gerust contact op als u met de auto bij ons in onderhoud bent of zou willen komen.